เรื่องควรรู้เกี่ยวกับ Rapid Antigen Test อุปกรณ์ตรวจโควิดด้วยตัวเองที่พวกเรากำลังได้ใช้กัน

ในช่วงที่สถานการณ์ COVID-19 กำลังรุนแรง โรงพยาบาลหลายแห่งต่างประสบปัญหาเรื่องการรองรับผู้ป่วยติดเชื้อที่มีจำนวนเพิ่มขึ้นหลายพันคนทุกวัน เครื่องมือตรวจคัดกรองผู้ติดเชื้อ COVID-19 ที่สะดวกรวดเร็วมากขึ้น จึงได้รับความสนใจมากขึ้น และตอนนี้รัฐบาลได้อนุญาตให้อุปกรณ์ตรวจที่น่าสนใจตัวหนึ่งชื่อว่า ‘Rapid Antigen Test’ เข้ามาเป็นทางเลือกใหม่ในการตรวจหาเชื้อไวรัสแล้ว UNLOCKMEN จึงอยากพาทุกคนไปรู้จักเจ้าอุปกรณ์ตรวจนี้ให้มากขึ้น

Rapid Antigen Test คือ อะไร ?

‘Rapid Antigen Test’ เป็นหนึ่งในวิธีการตรวจหาเชื้อ COVID-19 อย่างรวดเร็ว (Rapid Test) ที่มีลักษณะเป็น swab test หรือ การตรวจหาสารพันธุกรรรมของเชื้อในระบบทางเดินทางหายใจ โดย Rapid Test ประกอบไปด้วย 2 ประเภท ได้แก่ ‘Rapid Antigen Test’ และ ‘Rapid Antibody Test’ โดยทั้ง 2 ประเภทนี้มีความแตกต่างกัน Rapid Antigen Test จะตรวจโดยการค้นหาโปรตีนของไวรัส (Antigen) ที่อยู่ในร่างกาย (พูดง่าย ๆ คือ ค้นหาตัวไวรัสโดยตรง) ถ้าอุปกรณ์เจอไวรัส มันจะให้ผลเป็นบวก และถ้ามันไม่เจอจะให้ผลเป็นลบ ส่วน Rapid Antibody Test จะดูลักษณะภูมิคุ้มกันของเรา ถ้ามันพบว่าร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันเชื้อไวรัสขึ้นมาจะให้ผลเป็นบวก ถ้าไม่มีภูมิคุ้มกันจะให้ผลเป็นลบ

ข้อดีอื่น ๆ ของ Antigen Test คือ มันจะตรวจหาเชื้อไวรัสได้รวดเร็วกว่า Antibody Test เพราะ Antibody Test จำเป็นต้องรอให้ร่างกายผู้ป่วยสร้างภูมิคุ้มเชื้อโรคก่อน จึงจะให้ผลการตรวจที่แม่นยำ ซึ่งร่างกายของผู้ป่วยส่วนใหญ่ใช้เวลาในการสร้างภูมิคุ้มกันราว 10 วัน  แต่ Antigen Test สามารถตรวจได้ตั้งแต่ตอนที่เชื้อโรคฟักตัวในร่างกายของผู้ป่วย ซึ่งมักเกิดขึ้นในเวลาเพียง 5 วันหลังรับเชื้อเท่านั้น

นอกเหนือจากเรื่องความรวดเร็วในการตรวจหาเชื้อ COVID-19 ซึ่งช่วยให้แพทย์สามารถคัดกรองผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ และป้องกันการแพร่ระบาดในวงกว้างได้ง่ายขึ้นแล้ว Antigen Test ยังมีข้อดีอีกหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น สามารถใช้งานได้ง่าย หรือ สามารถแสดงผลตรวจได้ภายใน 5 – 30 นาที ซึ่งถือว่าเร็วมาก เมื่อเทียบกับการตรวจโควิดด้วยวิธีการเดิมอย่าง PCR ซึ่งใช้เวลาในการแสดงผลราว 1 – 2 วัน

วิธีการตรวจหาเชื้อด้วย ‘Rapid Antigen Test’

ตอนนี้ทาง อย. ได้อนุญาตให้สถาบันทางการแพทย์สามารถซื้อ Rapid Antigen Test Kit แบบ Professional Use มาใช้ในการคัดกรองผู้ป่วยแล้ว และในอนาคตอาจจะอนุญาตให้ประชาชนซื้อ Rapid Antigen Test Kit เวอร์ชั่น Home Use มาใช้ตรวจหาเชื้อด้วยตัวเอง เราเลยอยากมาแนะนำวิธีการใช้  Rapid Antigen Test Kit เบื้องต้นก่อน

• • เริ่มจากการเทน้ำยาลงในหลอดเก็บตัวอย่างให้ถึงบริเวณที่กำหนดไว้ และนำหลอดไปวางพักไว้บนแท่นรอ
  • จากนั้นให้ใช้ก้านเก็บตัวอย่าง swab แหย่จมูกพร้อมหมุนก้าน 3 – 4 ก่อนที่จะค้างไว้ 3 – 10 วินาที และค่อยเอาก้านออกจากจมูก
  • นำก้านใส่ในหลอดเก็บ โดยให้ปลายก้านที่เก็บ swab จุ่มลงไปในน้ำยาและหมุนวนราว 5 ครั้ง ก่อนที่จะยกขึ้นเล็กน้อย พร้อมบีบหลอดเก็บตัวอย่างตรงบริเวณปลายสำลี และหักด้านบนไม้ตามรอยต่อ พร้อมปิดฝาหลอดเก็บให้แน่นมิดชิด
  • ต่อมาให้นำแผ่นทดสอบมารองไว้ที่ด้านล่าง เปิดฝาหลอดเก็บ และหยดน้ำยาที่ผสมกับสารในจมูกเรียบร้อยแล้ว ลงในช่องที่กำหนด ราว 3 – 5 หยอด
  • รอผลตรวจราว 10 – 30 นาที หากผลเป็นบวก อุปกรณ์จะขึ้น 2 ขีด หากผลเป็นลบอุปกรณ์จะขึ้น 1 ขีด

อย่างไรก็ตาม การตรวจหาเชื้อ COVID-19 แบบ Rapid Test ไม่ว่าจะเป็น Antigen Test หรือ Antibody Test เป็นเพียงการตรวจขั้นต้นเท่านั้น เพราะมันไม่ได้แม่นยำ 100% และเคยมีรายงานว่ามันให้ผลลัพธ์ปลอมอยู่เหมือนกัน ดังนั้นหลังจากผ่านการตรวจแบบ Rapid Test แล้ว ยังจำเป็นต้องไปสถานพยาบาลเพื่อรับการตรวจหาเชื้อด้วยวิธีการ PCR อยู่ เพื่อความแม่นยำสูงสุด 

Appendix: 1 / 2 / 3

Image Source